Толькі цэзарава — цэзару, а ўсё Божае — Богу. І ніяк не наадварот!
Каталіцкі святар Вячаслаў Барок у сваёй відэа-пропаведзі тлумачыць словы Збаўцы «Цэзарава цэзару, а Божае — Богу» (Евангелле паводле Мацвея 22, 21).
Тэкст відэа-запісу:
Сябры, ці не задумваліся вы наколькі ўсё ў гэтым свеце заблытана?
Чалавек настолькі перавярнуў свет з ног на галаву, што сёння ўзгадненняў патрабуе тое, што мае быць нормай, а вычварэнствы становяцца той самай нормай.
На жаль падобна выглядаюць справы і з людзкой мараллю. Так бы мовіць, маральны імператыў, пра ўпэўненасць існавання якога, так узнёсла казаў Імануіл Кант: “зорачнае неба нада мной і маральны закон у ва мне» – гэта дзве рэчы якія напаўняюць душу чалавека, і гэты маральны закон, які сфармуляваны быў яшчэ ў Бібліі словамі: “пазбегай зла і чыні дабро»(Пс 33,15. 1П 3,11), сёння для некаторых не ёсць аж так відавочны. І наступствам гэтага, з’яўляецца чарговы крок чалавека ў нікуды. Свет усё часцей патрабуе ад чалавека апраўдання за маральныя ўчынкі, лічачы амаральныя – нормай. Падаецца, яшчэ крыху і чалавек будзе не супраць, каб Бог апраўдваўся перад ім у сваім існаванні.
А як інакш можна разумець думку арыгінальнага рускага філосафа з ХІХ ст Уладзіміра Салаўёва , які напісаў кнігу “Апраўданне дабра» (1897г.)
У ёй мысляр разглядае дабро не толькі як этычны крытэрый, але выходзіць за межы этыкі і разважае пра апраўданне стварэння жыцця і Бога, як пачатку ўсялякага дабра і крыніцы яго паходжання.
Так вось, калі ўся маральная філасофія Ул. Салаўёва выконвае функцыю апраўдання дабра, я не саромлюся спытацца: ці наш свет, не ёсць перавернуты з ног на галаву?
А таму нічога дзіўнага не бачу таксама ў тым, што сёння, жывучы ў Беларусі ды разважаючы пра маральныя праблемы беларусаў, славутыя словы Хрыста: “Аддайце цэзарава – цэзару, а Божае — Богу». (Мц 22,21) усё часцей цытуюць людзі, якія вельмі далёкія ад хрысціянства, або хрысціяне, якія сталі далёкімі ад маральнага закону ды выканнання наказу рабіць дабро.
Не ведаю як Вы, а я гэтыя словы чую тады, калі чалавек жадае наўпрост абвінаваціць мяне ў неправільным прапаведванні Божага Слова, бо я ўзгадваю Сацыяльнае Вучэнне Касцёла. Другая прычына выкарыстоўвання гэтых слоў такая: людзі спрабуюць апраўдваць фальсіфікацыю выбараў ды насілле, і свой актыўны або пасіўны ўдзел ва ўсіх гэтых злачынствах.
Я са здзіўленнем гляджу на такіх хрысціянаў, якія з запалам ідуць у храм і ставяць Богу свечку, а пасля з яшчэ большым імпэтам забываюцца пра ўсе евангелічныя каштоўнасці, калі з храма выходзяць. Я нават не кажу, што ім не ўласціва ў штодзённым жыцці праяўленне вышэйшай формы любві, любві палітычнай, да якой заахвочвае Папа Францішак у Энцыкліцы (падрабязней тут).
Яны нават не зважаюць на знішчэнне ў штодзённым жыцці фундаментальных каштоўнасцяў праўды і справядлівасці, без якіх не можа быць спакою.
Апраўдваюцца вось гэтымі словамі Хрыста: мы павінны аддаць цэзарава – цэзару.
І замест таго, каб напоўніць сваё нутро словам Праўды і жыць ім, напаўняюцца хлусьлівай інфармацыяй з дзяржаўнага тэлебачання ды з іншых крыніцаў. І свята вераць таму, чым напоўняцца.
Гэта і ёсць перакручванне з ног на галаву слоў Хрыста, і так не можа рабіць хрысціянін.
Аддаць цэзарава – цэзару, г.зн. памятаць, што цэзар, гэта толькі чалавек. І ён не ёсць Богам, ён падуладны Богу і закону. І калі цэзар скажа хоць слова супраць Бога, ці маральнага закону, то трэба гнаць такога цэзара.
Хрысціянін павінен нават цэзару сведчыць праўду: і калі трэба сказаць, што цэзар голы, то сказаць і не баяцца. Гэта не ёсць палітыка, але аддаванне Божага – Богу.
Хрысціянін нават пра агульнаабранага і грознага цэзара, але калі тое праўда, павінен сказаць уголас, адкрыта ды на ўвесь свет пра яго: “Гэта вельмі дзіўна, што чалавек, які ўзышоў на вяршыню з саміх нізінаў, вёў лайдацкі вобраз жыцця, уласціва не меў адукацыі — быў здольны паўплываць на цэлае пакаленне (стагоддзе), нібы з сатанісцкай праніклівасцю прымаў палітычныя рашэнні і патрафіў падпарадкаваць сабе людзей, ды яшчэ адукаваных.” Так, напрыклад, выказаўся пра Гітлера ў кнізе “Бог і свет» папа Бэнэдыкт XVI, будучы тады яшчэ кардыналам Рацынгерам.
Гэта прыклад дадавання цэзаравага цэзару.
Ва ўсялякім выпадку, вельмі моцна памыляецца чалавек, калі забывае, што цэзар гэта толькі цэзар. Хрысціяніну не дапусцімы богабаязны падыход нават да Караля, бо гэта на роўні ідалапаклонства.
У Бібліі, напрыклад, вялікага цара Кіра, Бог называе сваім абраннікам і памазаннікам , але пры гэтым падкрэслівае: “Я Госпад і няма іншага».(Іс 45,6). Гэта каб нават цар разумеў “хто ёсць хто», і што каму прыналежыць.
Зрэшты, ў Старым Запавеце сам Бог не быў прыхільнікам, каб народ абраны меў цара. Калі Самуіл дакладвае Богу патрабаванне народа, каб Бог даў ім цара, і народ не прымае контраргументы Бога, Бог кажа Самуілу, які быў суддзёю над Ізраілем: “гэта яны не цябе адхілілі, але адхілілі Мяне, каб Я не валадарыў над імі… “(1 Цар 1, 7)
Так вось, як жа падобныя тыя, хто сёння апраўдвае фальсіфікацыю выбараў і насілле ўлады, а самі нібы за шырмай хаваюцца за словамі Збаўцы: “цэзарава – цэзару”, да людзей, якія адхілілі Бога, каб Ён не валадарыў над імі.
Бо толькі цэзарава цэзару варта аддаць, а ўсё Божае – Богу. І ніяк інакш! Не блытайце і станавіцеся з галавы на ногі.
Не шукайце самі сабе апраўдання, але знаходзьце апраўданне ў Хрысце. Але тут без праўды і справядлівасці ніяк не абысціся.
