За год доўг Чырвонага касцёла перад дзяржавай вырас да 350 тысяч рублёў
За год доўг Чырвонага касцёла перад дзяржавай вырас да 350 тысяч рублёў. Адна з галоўных каталіцкіх святынь Мінска і ўсёй Беларусі працягвае настойваць, што — як культавае збудаванне — павінна быць вызвалена ад падаткаў. У КУП «Мінская спадчына» лічаць па-іншаму. Доўг расце.
Да мая 2021 года ў храме — у дзвюх папяровых папках — сабралася 20 тысяч подпісаў. У звароце ў Адміністрацыю прэзідэнта вернікі просяць перадаць касцёл на баланс Рыма-каталіцкай парафіі Святых Сымона і Алены. Яны спасылаюцца на закон «Аб свабодзе сумлення і рэлігійных арганізацыях», у якім напісана, што дзяржава можа прадастаўляць падобным арганізацыям льготы.
Сітуацыя зайшла ў тупік. Увогуле, гэта здарылася яшчэ год таму, калі стала вядома, што «Мінская спадчына» налічыла касцёлу падаткаў на амаль 170 тысяч. Еўрарадыё паспрабавала разабрацца ў тым, што адбываецца, — і ў тым, чаму за год канфлікт не наблізіўся да вырашэння, дзяржава не атрымала сваіх грошай, а вернікі застаюцца пад пагрозай высялення.
З чаго ўсё пачыналася
У 2013 годзе дзяржава перадала будынак касцёла Святых Сымона і Алены, які ў народзе называюць Чырвоным касцёлам, на баланс КУП «Мінская спадчына». Гэта быў унікальны выпадак: іншымі культавымі збудаваннямі прадпрыемства не валодала.
У 2017 годзе ў касцёле пачалася рэканструкцыя. Прыкладна праз два гады рабочыя зрабілі справаздачу — замененае крыццё даху, зробленыя столі, адрэстаўраваны фасад. У вернікаў былі прэтэнзіі да выкананага рамонту, але на прадпрыемстве сказалі, што “усё па дакументацыі і каштарысах”.
Пакуль ішла рэканструкцыя, падаткі не налічваліся. З чэрвеня 2019-га пачалі прыходзіць рахункі. А ў першым квартале 2020 года прыход атрымаў дакументы, у якіх пазначана, што, “згодна з заключанымі дагаворамі бязвыплатнага карыстання, дадаткова звыш камунальных плацяжоў штомесячная сума выплат рэлігійнай супольнасці на карысць КУП «Мінская спадчына» складае 12 950,39 руб. як кампенсацыя за зямельны падатак, амартызацыю і падатак на нерухомасць”.
Касцёл плацяжам абурыўся — «незаконна і несправядліва». Мінгарвыканкам сказаў, што ў выпадку неаплаты будынак адыдзе дзяржаве. Маўляў, касцёл знаходзіцца ў рэлігійнай абшчыны ў бязвыплатным карыстанні, яны не з’яўляюцца ўладальнікамі, таму згодна з указамі абавязаныя кампенсаваць выдаткі на амартызацыю, зямельны падатак і камуналку.
“За што мы павінны плаціць? За тое, што мы молімся?” — абураўся ксёндз. На адной з вячэрніх службаў у ліпені 2020 года ён распавёў аб запазычанасці і запуску збору подпісаў на ўваходзе ў храм з просьбай вярнуць Чырвоны касцёл каталікам.
“Мы не ведаем, што яны ад нас хочуць”
Чырвоны касцёл / Еўрарадыё
Са студзеня 2021-га дзяржава прыпыніла налічэнне новых падатковых плацяжоў. Але галоўная бухгалтарка Ганна Францаўна распавядае Еўрарадыё, што і з улікам гэтай льготы касцёл застаецца павінен каля 350 тысяч рублёў.
Паводле яе слоў, ніхто не хоча размаўляць з вернікамі: «Мы не ведаем, што яны ад нас хочуць».
— Якая сітуацыя цяпер?
— Мы папрасілі перадаць нерухомасць нам, паказвалі подпісы, але пакуль цішыня. Пакуль мы атрымалі адказ лістом, у якім «лічым немэтазгодным». А ў сувязі з чым немэтазгодна? Мы тысячу разоў патлумачылі, што такія грошы ў «Мінскую спадчыну» мы плаціць не можам. А «Спадчына» да пачатку рамонту ў нас брала грошы за паслугі, якія не магла браць на заканадаўчым узроўні. Вось і цяпер яны не даюць ход гэтай справе, таму што разумеюць, што з іх боку будзе касяк. І ў той жа самы час узяць і перадаць…
Ганна зноў успамінае гісторыю з рамонтам: «На мой погляд, тут ідзе нейкая вайна. Нас абвінавачваюць ужо ва ўсім… Усё, што можна было. Усё, што можна павесіць, разумееце? Калі ідзе такая вайна, усе сродкі добрыя. І яны іх выкарыстоўваюць».
Пажарны апавяшчальнік у кухні
Ключавой у канфлікце апынулася плябанія — домік служыцеля, размешчаны побач з касцёлам. Як кажа Ганна, ва ўсіх дакументах маленькі будынак так і запісаны — «плябанія».
Плябанія / Еўрарадыё
— Гэта жылы дом настаяцеля. Жылы, дзе можна жыць. Але «Спадчына» чамусьці называе яго ў дакументах адміністрацыйным, — распавядае бухгалтарка.
Падчас рамонту ў плябаніі ўсталявалі дарагую вентыляцыю і пажарныя апавяшчальнікі. Адзін з іх аказаўся ў кухні настаяцеля храма.
— Толькі таму, што там нешта смажыцца на пліце, спрацоўвае сігналізацыя, — дзеліцца Ганна. Бывала такое, што ратавальнікі тройчы за дзень прыязджалі да плябаніі, каб адключыць апавяшчальнік.
— Нам нават арганізацыя, якая ўсталёўвала сігналізацыю, кажа, што зразумела, што тут гэтую пажарку нельга ўсталёўваць, гэтага не зробіць ні адзін нармальны чалавек, — дадае жанчына. — Вось так і атрымліваецца замкнёнае кола. Тут ужо і МНС задзейнічана, таму што яны прыязджаюць кожным разам, а спрацоўка ілжывая, а адключыць нельга. «Спадчына» кажа, раз гэты адміністрацыйны будынак, то пажарная сігналізацыя абавязковая.
Што далей
У касцёле спадзяюцца, што ўсё ж такі рана ці позна іх пачуюць, дзяржава адменіць даўгі і перадасць ва ўласнасць касцёл.
— Так, ніколі не трэба апускаць рукі. Калі б нам перадалі будынак, то і з рамонтамі б вырашылася пытанне. Дзесьці шукалі б падрадчыкаў са свайго боку.
Што думае з гэтай нагоды «Мінская спадчына» — незразумела. Дыялогу з прадстаўнікамі абшчыны не было. Ды і патлумачыць свой пункт гледжання Еўрарадыё яны не гараць жаданнем. «Ніякіх каментароў», — гэта самы часты адказ, які мы чулі, калі тэлефанавалі па тэлефонах прадпрыемства.
У Мінгарвыканкаме таксама адмовіліся даваць каментары.
— Нам трэба зараз як мінімум 80 тысяч даляраў, каб зрабіць пажарную сігналізацыю ў касцёле, таму што старая ўжо не адпавядае. Але які спонсар укладзе гэтыя грошы, калі разумее, што такая падвешаная сітуацыя? —падсумоўвае Ганна.
Сітуацыя застаецца нявырашанай.
