Ксёндз Вячаслаў Барок. Пра адзінства беларусаў, падзеленых фальшам

У год адзінства, прысвячаецца ўсім ініцыятывам народнага паяднання Беларусі, ў тым ліку, і Усебеларускаму народнаму сходу.

Праблема адзінства ў беларускім народзе як ніколі актуальная. Рана разладу настолькі глыбокая, што прывяла да хісткасці міру. Не палепшыў становішча нават разхвалены, так званы, ліст аб міры, што быў падпісаны прадстаўнікамі чатырох рэлігій напрыканцы мінулага году, з мэтай асягнення супакою. Ідэя ліста можа і добрая, але відавочна мір у грамадстве не будуецца выключна праз падпісаныя словы на паперы.

Асабіста я не заўважыў, што міру стала больш. Надалей чыніцца несправядлівасць, колькасць палітычных вязняў расце, канвеерам адбываюцца судзілішчы, а вінаватыя ў забойствах непакарананыя, бо раследванні нават не пачыналіся.

Актуальная сітуацыя ў краіне адпавядае візіі, што апісваў старазапаветны прарок Абакум: “… закон страціў сілу, суду правільнага няма: бо бязбожны адольвае праведнага, дык і суд адбываецца перакручаны.” (Абк 1,4)

На фоне няспынных затрыманняў мірных грамадзян сілавікамі, ды іх абсалютнай бездзейнасці ў высвятленні асобаў забойцаў загінулых беларусаў, прыгожыя заяўленні рэжыму пра Ўсебеларускі  народны сход — гучаць як насмішка над самой ідэяй дыялогу і пошукаў кансэнсусу ўлады з грамадзянскай супольнасцю.

І вось у мяне самога ўзнікае пытанне: на колькі адпавядае маральным прынцыпам сам удзел у такім сходзе? А калі  хрысціянін усё ж наважыцца у ім паўдзельнічаць, то ці не будзе тое пярэчыць духу Евангелля? Слова ж Божае, як ніяк, перасцерагае ад прыняцця ўдзелу на нарадах бязбожных.  (пар. Пс 1,1)

Ці не ёсць гэты сход фальшам? Ці голас гэтага форума не пераўтворыцца ў маналог, ад якога перасьцерагае папа Францішак ў энцыкліцы #FratelliTutti. Ці не здарыцца так, што само сабранне нікога не ўключыць у размову, а яго змест будзе апартуністычным і супярэчлівым. (пар. П.200 FratelliTutti). У той самы час з вуснаў беларусаў, якія вышлі на вуліцы, надалей паралельна будзе гучаць голас грамадзянскай супольнасці.

Для хрысціянаў гэта вельмі важныя пытанні. Падаецца сёння, незалежна ад нашых перакананняў, мы ўжо ўсе зразумелі, што нам патрэбныя перамены. Па-рознаму іх бачым, але згаджаемся ўсе, што неправільна, калі брат забівае брата.

Я прыгадваю падзеі з лета 2020г, калі 31 ліпеня праваслаўны мітрапаліт Філарэт ў Звароце да беларускага народа напярэдадні выбараў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь казаў: ”Памятайце, што мы — адна сям’я і што брат не павінен падымаць руку на брата. Незалежна ад вашых поглядаў і перавагаў — выконвайце закон, слухайце голас свайго сумлення, заставайцеся людзьмі”.

 А літаральна праз некалькі дзён, але пасля выбараў 11га жніўня 2020 г., ужо каталіцкі мітрапаліт Тадэвуш Кандрусевіч у Звароце ў сувязі са складанай грамадска-палітычнай сітуацыяй у Беларусі спытаецца: “Чаму на нашай святой зямлі паўтараецца біблейская гісторыя сумнавядомага Каіна”, канстатуючы сумны факт трагедыі: “Упершыню ў сучаснай гісторыі Беларусі брат падняў руку на брата…” ( 11.08.2020 Зварот Старшыні Канферэнцыі Каталіцкіх Біскупаў у Беларусі Мітрапаліта Мінска-Магілёўскага арцыбіскупа Тадэвуша Кандрусевіча ў сувязі са складанай грамадска-палітычнай сітуацыяй у Беларусі.)

Чаму ж мы забыліся пра тое, што “мы – адна сям’я» і чаму брат усёж падняў руку на брата? Слова Божае адказвае на гэта пытанне так. Апостал Ян, тлумачачы у Першым Пасланні прычыну забойства брата Каінам, піша: “бо ўчынкі былі яго благія, а брата — справядлівыя» (1 Ян 3,12). Заўважце, Каін не таму стаў кепскім, што забіў, але забіў таму што быў кепскім. Адпаведна, у Беларусі стала кепска не таму, што адбылася эскалацыя насілля, збіццё і забойствы, але таму што было кепска і “ўчынкі нашыя былі благія», вось таму ў выніку і адбылася трагедыя дзяржаўнага маштабу. Значыць з правільнага шляху мы, як народ, збіліся значна раней і пайшлі шляхамі Каіна задоўга да жніўня 2020г.

Апостал Юда, брат Якуба (не блытаць са здраднікам), тлумачыць, што шляхамі Каіна ходзяць тыя, хто самі фальш прапаведуюць. (пар. Юда 11) Згодна з логікай Божай, хлусня і насілле ідуць у пары, ды руйнуюць адзінства.

 Біблейская гісторыя нагадвае таксама, што падзел і раз’яднанне адбыліся сярод людзей, калі чалавек пасягнуў на тое, на што не меў права. Вавілонская вежа была спробай адыходу ад Божага Закону і ўсталяванага Богам у свеце парадку.

Грэх чалавека ёсць у тым, што ён парушае ўсталяваную Богам законнасць. Няма Закону- вось Вам і вынік- няма адзінства. Крыніцай Закону ў свеце ёсць Бог! А таму няма такога часу, калі не да законаў. Той, хто скажа, што сёння не да закону, той і сее знішчэнне і падзел. Ён і ёсць архітэктарам фальшу. Будзе захоўвацца Закон — будзе вам і Праўда. А Праўда ж і ёсць падмуркам паяднання і згоды.