Ксёндз Вячаслаў Барок. «Хрыстос нарадзіўся! Славім Яго! Прызнанне Яго ўлады — пачатак мудрасці. Аб’яўленне Госпада!»

Хрыстос нарадзіўся! Славім Яго!  Віншую ўсіх хрысціянаў, якія святкуюць Раство Госпада 7 студзеня. 

Літургія ў гонар Божага нараджэння аб’ядноўвае хрысціянаў розных канфесій у адну хрысціянскую рэлігію. Вызнаванне веры ва  ўцелаўленне Божага Сына аб’ядноўвае ўсё чалавецтва ў адну сям’ю дзяцей Божых.

Шостага студзеня католікі адзначаюць Урачыстасць Аб’яўлення Госпада. Бог хоча збаўлення ўсяго чалавецтва, хоча вечнага шчасця для кожнага чалавека і менавіта з гэтай мэтай прыходзіць у свет, каб кожны народ і чалавек мог атрымаць магчымасць пазнаць Бога. За гэта і праслаўляем Госпада пад-час малітваў на свята, ды ўглядаемся ў постаці трох каралёў з усходу – першых паганцаў, якія скарысталі з вышэй узгаданай магчымасці, ды сталіся хрысціянамі.

Ці задумваліся вы калі-небудзь, чаму хрысціянская традыцыя назвала каралёў з усходу, якія прыходзілі ў Бэтлеем, каб пакланіцца нованароджанаму Ісусу, мудрацамі? Безумоўна, мудрасцю ёсць ужо само вызнаванне імі веры ў Ісуса як Бога і чалавека, што было неаспрэчным фактам, хоць заўважыць трэба, што пры гэтым яны не былі прыналежнымі да народу ізраільскага, які чакаў Месію, а былі паганцамі. Але ж ці не мала было такіх людзей, якія за тую ж веру нават кроў пралівалі, а тым не менш, ад традыцыі імя Мудрацоў не атрымалі.

Падаецца, надзвычайная мудрасць трох каралёў праявілася ў тым, што будучы самі людзьмі маючымі ўладу, бо нездарма ж іх таксама традыцыя называе каралямі, і прабываючы на тэрыторыі чужой краіны, яны былі здольныя выбудаваць правільную лінію ў зносінах з мясцовай уладай. А сярод розных катэгорый людзкой улады — прызнаць над усімі вяршэнства ўлады Божай.

Неабходна падкрэсліць, што золата, кадзіла і мірра – дары прынесеныя Мудрацамі, абраныя невыпадкова. Пра іх ёсць прароцтвы ў Старым Запавеце. (пар. Пс 72, 9.11.15).

Ахвяруючы золата, каралі з ўсходу вызналі  веру, што толькі нованароджаны Ісус з’яўляецца сапраўдным Царом і Яго ўлада найвышэйшая. Адпаведна, прынесенае кадзіла – ёсць сімвалам вызнанай веры, што Ісус – сапраўдны Бог, а мірра – сімвалам веры, што Ісус ёсць таксама сапраўдным чалавекам, і настолькі рэальным, што нават смерць не пазастанецца яму чужой, бо міррай акурат намашчалі памерлых. І так, як Ісус — рэальны і сапраўдны чалавек, то і рэальная прысутнасць і Бога ў свеце, а таму і ўлада Ісуса не ілюзорная сярод розных катэгорый зямной улады, але рэальная.

На жаль, не кожны хрысціянін сёння мае такое тактоўнае ўспрыняцце ўлады, якое было ўласціва біблейскім мудрацам. Чалавек з розных прычын часта прабывае ў разгубленасці і ў выніку альбо спрабуе наогул адкінуць зямную ўладу, альбо з зямной улады робіць ідала, нават не асмельваючыся яе крытыкаваць, бо бачыць у гэтым супрацьстаўленне словам Пісання “усякая ўлада ад Бога паходзіць».

Сляпое ўспрыняцце гэтых слоў прыводзіць хрысціянаў да адыходу ад веры. Адбываецца гэта тады, калі зямную ўладу чалавек ставіць вышэй улады Нябеснай. Такім вельмі красамоўным прыкладам у нашыя дні ёсць беспрынцыпнае выкананне злачынных загадаў сілавікамі. Бо нават тады, калі іх выкананне супярэчыць сумленню выканаўцаў, яны апраўдваюцца абавязкам выканання загаду вышэйстаячага начальніка – улады. І вось у гэты момант выканаўца сыходзіць са шляху мудрасці.

Заўважце, каралі з усходу, якія сустрэліся з Ірадам, мелі загад да яго вярнуцца ў Ерусалім, пасля таго як знойдуць нованароджанага Цара. Аднак, яны не выканалі загаду Ірада. Чаму? Таму што Бог выдаў супрацьлеглы загад. “І папярэджаныя ў сне, каб не вярталіся да Ірада, іншай дарогай адышлі ў сваю краіну.” (Мц 2,12). Чаму так зрабілі? Бо вядома: “Трэба слухацца Бога больш, чым людзей» (Дз 5,29). Так кажа Апостал Пётр.

Вось вам і ўвесь сакрэт мудрасці. Каралі з усходу выслухалі Ірада, бо хадзілі да Яго на размову, потым выслухалі Бога, але ў выніку зрабілі так, як сказаў Бог. Мудрацы  не вучаць нас выступаць супраць улады ды змагацца з ёй, але, маючы да яе павагу, заахвочваюць быць паслухмянымі ёй толькі да таго моманту, пакуль тое не супярэчыць Божым загадам.

Ведаеце, таму Касцёл і прапаведнікі не выступаюць супраць улады. Але Касцёл перастае быць Касцёлам, а прапаведнік — прапаведнікам, калі з зямной улады робіць ідала і забываецца пра ўладу Бога, баючыся нават слова сказаць супраць злачынстваў, здзейсняемых прадстаўнікамі ўлады.

Той, хто прапаведуе Евангелле, не вагаецца і выступае супраць зла, якое робіць улада. Не бачыць праблем даваць ясную маральную ацэнку  канкрэтным дзеянням прадстаўнікоў улады.