“Евангельскія каштоўнасці падтрымліваюць тыя, хто выходзіць на вуліцы”. Сведчанні хрысціян, якіх пераследуюць за ўдзел у пратэстах
У першыя дні пасля выбараў у Кобрыне людзі выходзілі на мірныя акцыі пратэсту, каб выказаць нязгоду з іх афіцыйнымі вынікамі. Там таксама не абышлося без затрыманняў і пераследу ўдзельнікаў акцый, сярод якіх былі і вернікі. Некаторыя з іх пагадзіліся распавесці Krynica.info пра пераслед і ўласны погляд на цяперашнія падзеі ў Беларусі.
Затрымалі, калі ішоў на малітву
Георгій, пяцідзясятнік з Кобрына, вечарам 11 жніўня ішоў на малітву: “Гэта быў аўторак, а кожны аўторак у нас у царкве адбываецца малітва. У мяне бацькі жывуць у цэнтры, якраз у раёне плошчы, адтуль я і ішоў”. Георгій распавядае, што на плошчы, калі ён выйшаў ад бацькоў, ужо стаялі міліцыянты, бо перад гэтым людзі ў Кобрыне ўжо масава выходзілі на мірныя акцыі пратэсту. “Міліцыянты пабачылі мяне, нешта замітусіліся. Я збочыў, вырашыў пайсці па дварах, яны накіраваліся за мной. Адзін з іх проста мне пракрычаў тры разы “Стаяць!”. Я вырашыў бегчы, бо зразумеў, чым гэта можа папахваць”.
Але збегчы ў Георгія не атрымалася: яго схапілі мужчыны ў штацкім, праўда, сілу не прымянялі. Хлопца кінулі ў міліцэйскую машыну і павезлі ў Кобрынскі РАУС.
“З машыны мяне вялі тварам уніз, таму я бачыў толькі асфальт пад нагамі, – узгадвае Георгій. – Мяне завялі ўнутр, паставілі тварам да сцяны – і пачалі збіваць нагамі, рукамі і з пастаяннымі здзекамі. Пасля, калі я ўсё яшчэ стаяў тварам да сцяны, нехта падышоў і пяць разоў ударыў дручком па лытках так, што я нават чуў замах, а пасля – два разы па галёнцы. Было вельмі балюча”.
– Ці было страшна? – пытаю ў Георгія.
– Страшна не было. Пакуль ехаў у тым аўтазаку, падрыхтаваўся да самага горшага. Тым больш, тое, што было са мной, нельга параўнаць з тым, што было з тымі людзьмі, з якіх здзекваліся на Акрэсціна.
Пасля з Георгіем сталі размаўляць і складаць пратакол. У яго забралі тэлефон, адбіткам пальца разблакіравалі, праглядзелі фотаздымкі з папярэдніх акцый. Назвалі некалькі нумароў, на якія ён тэлефанаваў напярэдадні.
– Ці размаўлялі вы з імі?
– Па большай частцы я маўчаў, адказваў, калі нешта пыталі. А што ім скажаш? Па чутках, калі нехта намагаўся з імі размаўляць, то білі яшчэ больш.
– Пра што пыталі?
– Пыталі, куды я ішоў. Я адказаў, што на малітву. Запытвалі, ці ўдзельнічаў у мітынгах 9 і 10 жніўня. Наогул, падчас усяго майго знаходжання там з мяне былі пастаянныя здзекі. Было шмат міліцыянтаў, якія заходзілі і выходзілі. Кожны лічыў сваім абавязкам паразмаўляць са мной пра тое, навошта ж я выйшаў на плошчу. Разоў пяць у мяне спыталі: “Чаго табе не хапае?”
Георгій распавядае, што яго прымусілі падпісаць пратакол, які прачытаць хлопцу не далі. Затым яго павялі ў ізалятар, пасля выпусцілі.
На наступны дзень Георгій звярнуўся ў судмедэкспертызу, каб зняць пабоі. Зрабіць яму гэта не далі: міліцыя сказала, што яго ніхто не збіваў. Прапанавалі зрабіць экспертызу платна. Аднак сям’я вырашыла патраціць грошы на медычны агляд Георгія.
Зараз Георгій знаходзіцца за мяжой. Яму прыйшлося з’ехаць праз той ціск, які стаў аказвацца на яго пасля гісторыі з затрыманнем: “Мне не далі прачытаць пратакол, які я падпісаў. Мяне адпусцілі пад распіску, што я з’яўлюся на суд. Што я падпісаў – незразумела. Але па пытаннях, якія мне задавалі, магу меркаваць, што мяне могуць прыцягнуць да адказнасці цяпер як арганізатара несанкцыянаваных мерапрыемстваў”.
Яго адвакат двойчы падаваў прашэнне паказаць напісанае ў пратаколе. Яму сказалі, што Георгій мусіць звяртацца асабіста. На другі запыт з Генпракуратуры сказалі чакаць адказ. Георгій чакае яго ўжо два тыдні.
Віктар Гарбачэўскі, пратэстант: “Ідзе тэст на сапраўднае хрысціянства”
Віктар Гарбачэўскі да перадвыбарнай кампаніі ставіўся скептычна: “Я быў назіральнікам на выбарах двойчы, таму ведаў, што там будзе падман. Але калі 10 жніўня я пабачыў выбухі са свайго вакна, я зразумеў, што маўчаць проста немагчыма, таму стаў выходзіць на акцыі салідарнасці”.
За ўдзел у мірных акцыях Віктар быў асуджаны двойчы. Першы раз Віктару прысудзілі штраф. Пасля Віктар атрымаў павестку за ўдзел ужо ў іншай акцыі. Па гэтай павестцы яго затрымалі, змясцілі ў ізалятар, дзе Віктар правёў два дні. У камеру Віктар трапіў упершыню: “Там кругласутачна гарэла яскравае святло, не было ні пітнай вады, ні туалетнай паперы”. Пасля Віктара асудзілі і далі штраф.
Віктар кажа, што зараз ідзе тэст на сапраўднае хрысціянства, і многія хрысціяне яго не праходзяць: “Кобрын – гэта ж калыска баптызму… Тое, што зараз на вуліцу выходзіць мінімум баптыстаў, кажа пра тое, што людзі знаходзяцца ці ў страху, ці ў намінальным хрысціянстве”. У Кобрыне прайшла таксама і агульнагарадская малітва за Беларусь, дзе маліліся вернікі розных канфесій.
– Ці будзеце далей выходзіць? – пытаю ў Віктара.
– Буду, але магчыма, трэба дзейнічаць іншымі метадамі. Мэта ж не ў тым, каб штрафы заплаціць і на сутках пасядзець. Мэта – каб нарэшце пачаць называць зло злом, а дабро дабром. Мне падаецца, зараз евангельскія каштоўнасці адстойваюць тыя, хто выходзіць на вуліцу. Многія кажуць, што моляцца ў цэрквах. Але калі соль ляжыць у сальніцы, яна не мае сэнсу. Яна мае сэнс толькі тады, калі мяняе смак ежы.
